وبلاگ تخصصی مباحث آموزش مجازی سازی و تکنولوژی های مجازی سازی

امروزه کمتر کسی هست که خطوط VOIP را نشیده باشد. با توجه به توسعه روز افزور شبکه و نیاز انتقال صدا در بستر شبکه این نیاز به VOIP روز به روز رو به افزایش است. بنابراین باید هر کس در حوزه IT حداقل دانش رو در این خصوص کسب کند و پیش نیاز های VOIP را خوب بشناسد. در این مقاله سعی کردم به صورت جامع مقدمات VOIP را ارائه کنم تا در کمترین زمان حداقل دانش مورد نیاز را خواننده کسب کند.

تعریف مرکز تلفن

خوب ابتدا یک تعریفی از مرکز تلفن (سانترال،PBX،Call Center، Call Manager و ...) رو داشته باشیم.

مرکز تلفن : دستگاه یا سروری که می تواند ارتباط تلفنی یا ویدیویی را بین افراد برقرار کند. خوب به زبان ساده تر دستگاه یا سروری که تماس های داخلی شرکت رو برقرار میکند رو میگن.

این نکته توجه کنید اگر جایی کلمه PBX (Private Branch Exchange) رو دید منظور همون مرکز تلفن هست که جلوتر باهاش آشنا خواهیم شد.

یکی از اصلی ترین سوالات مهم چرا مراکز تلفن در شرکت ها راه اندازی میشود؟

مزایا راه اندازی مرکز تلفن : خوب مزایایی مرکز تلفن انقدر زیاده فقط خودش به تنهایی یک مقاله میشه بنابراین به چند مزیت برتر اشاره میکنیم.

1. ایجاد تماس های داخلی رایگان بین کارکنان شرکت
2. کنترل و نظارت بر استفاده از خطوط
3. مدیریت تماس های ورودی شرکت
4. ایجاد یک منشی دیجیتال جهت راهنمایی مشتری
5. ایجاد صف های انتظار برای پاسخگویی
6. و ....

انواع مراکز تلفن (دسته بندی کلی مراکز تلفن)

مراکز تلفن PBX هارو اگه بخوایم دسته بندی کلی این مراکز رو بگیم می توانیم به چهار دسته بندی اصلی تقسیم کنیم:

1. مرکز تلفن آنالوگ ( خطوط شهری که الان در اکثر منازل در حال استفاده )
2. مرکز تلفن دیجیتال ( صدای دریافتی به دیجیتال تبدیل می شوند و کیفیت خوبی نسبت به آنالوگ دارند)
3. مرکز تلفن هایبرید ( مراکزی که از تمامی خطوط پشتیبانی می کنند.)
4. مرکز تلفن IP PBX/VOIP PBX (انتقال صدا بر بستر IP که مبحث اصلی ما است)

البته در اینجا ما قصد معرفی مراکز تلفن نداریم جهت آشنایت به عنوان مثال مرکز تلفن پاناسونیک 824 یک مرکز تلفن آنالوگ و دیجیتال است که از این خطوط پشتیانی می کند.

یکی دیگر از مراکز تلفن معروف که در دسته بندی مرکز تلفن هایبرید می تواند قرار بگیرد مدل پاناسونیک TDE این شرکت است که از تمای خطوط آنالوگ ، دیجیتال و IP پشتیبانی میکند. مراکز تلفن سری NS500 این شرکت تحت شبکه می باشند.

شرکت پاناسونیک یکی از تولید کنندگان اصلی مراکز تلفن می باشد که در ایران هم در بسیاری شرکت ها دستگاه های آن در حال استفاده است که امنیت و پایداری بالایی دارند. مراکز تلفن پاناسونیک از نظر ظرفیت می توان به دو دسته تقسیم کرد:

1. مراکز تلفن کم ظرفیت ( مراکز تلفن TEM-824 )
2. مراکز تلفن پر ظرفیت ( سری TDA-TDE )

از نظر اقتصادی مراکز تلفن را می توان به دو دسته کلی تقسیم کرد :

1. مراکز تلفن تجاری ( شرکت های بزرگی مانند پاناسونیک ، سیسکو و ... سرمایه گذاری می کنند در این زمینه و این مراکز تلفن امنیت و پایداری بالای نسبت به دیگر مراکز تلفن دارند. معایب این سری مراکز تلفن قیمت بالا و جهت استفاده از قابلیت ها باید لایسنس ها مختلف تهیه کرد.
2. مراکز تلفن غیر تجاری ( این سری مراکز تلفن رایگان Open source می باشند و جهت پایداری و امنیت به پای کارشناس IT اون شرکت هست . مراکز تلفن مثل Asterisk و Freeswitch که جلوتر در موردش صحبت خواهیم کرد در این دسته بندی قرار میگردن. خیلی از شرکت های داخلی پلتفرم های برای این هسته مراکز تلفن ایجاد میکنن و به عنوان مرکز تلفن بومی به فروش می رسانند.)

بررسی تفاوت بستر مخابراتی آنالوگ با VOIP

تفاوت های اصلی voip با خطوط انالوگ رو به صورت کلی بیان میکنیم:

1. اصلی تفاوت بستر ارتباطی این دو تکنولوژی هست که آنالوگ بر بستر زوج سیم استفاده می شود اما voip بر روی کابل شبکه استفاده می شود.اگه شما یک بستر شبکه داخلی داشته باشین در ساختمان به راحتی می توانید از همان بستر voip را راه اندازی نمایید اما برای راه اندازی آنالوگ باید به صورت جداگانه در ساختمان زوج سیم مخابراتی کشیده شود که این امر هزینه هم افزایش پیدا میکند.
2. بنابراین تفاونت هزینه دومین نکته ما می شود که راه اندازی کلی voip ارزونتر از بستر انالوگ می باشد.
3. کیفیت سرویس مهمترین مسئله تکنولوژی های روز دنیا هست که viop با توجه به استفاده بستر ip کیفیت بهتری نسبت به خطوط انالوگ ارائه می دهد.
4. در خطوط انالوگ ارتباط تصویری ندارید اما در voip می توانید ارتباط کنفرانس تصویری داشته باشین.
5. همیشه ارتباط بین شعب و فاصله ارتباطی در تلفن یک نکته اصلی است که با دارا بودن بستر voip به راحتی می توان شعب مختلف رو با یکدیگر متصل کرد و محدودیت فاصله نداریم فقط نیازه یک شبکه ارتباطی بین شعب وجود داشته باشد اما در آنالوگ فاصله کمتر و محدودیت در ارتباط با مراکز تلفن مختلف رو داریم و مشکلات زیادی رو ایجام میکند.
6. یکی از مزیت های خطوط آنالوگ نسبت به voip میتوان پایداری بالا خطوط داخلی رو گفت که نسبت به voip دارد.اگر در شبکه داخلی اختلالی ایجاد شود خطوط voip شما قطع می شود.
7. و اخرین نکته امکانات حرفه ای که voip می تواند به شما بدهد مثل گزارشگیری، ضبط تماس ها و ... می دهد.

با یک نگاه سطحی به تفاوت آنالوگ و voip می توان گفت رقابت آینده خطوط تلفن از آن خطوط voip خواهد بود.

بنابراین پیشنهادم اینه در شرکت جدیدی خواستین خطوط تلفن راه اندازی کنید حتما Voip رو انتخاب کنید.

معرفی VOIP و تاریخچه

VOIP مخفف Voice Over Internet Protocol است، یعنی ارسال صدا بر روی بستر IP.

تاریخچه voip ارتباط تنگاتنگی با تاریخچه اینترنت دارد که یکی از موضوعات شرکت ARPANET در سال 1960 بوده است. اولین تماس توسط VOIPNVP در سال 1973 در بستر IP برقرار شد.

نحوه کار این تکنولوژی بدون صورت است که ابتدا صدا را دریافت می کند و با استفاده از کدک(فشرده سازی) می کند و تبدیل به دیتا میکند و در بستر شبکه ارسال میکند و مقصد همین فرایند را برعکس انجام می دهد.

از اونجایی که هر کجا اسم ارتباط شبکه ای میاد اسم شرکت سیسکو در میون هست این شرکت در بحث VOIP در سال 2000 اولین شرکت تولید کننده تجهیزات VOIP محصوب می شود و امروزه هم تجهیزات بسیار باکیفیت ، پایداری و امنیت بالایی رو تولید می کند.

معرفی مراکز تلفن Asterisk - freeswitch- Issabel - FreePBX

استریسک ASTERISK :

یک نرم افزار متن باز که در سالم 1999 توسط مارک اسپنسر که مشغول کار در شرکت دیجیوم بوده است طراحی و تولید شده است.

استریسک به عنوان یک مرکز تلفن قدرتمند Open Source در جهان محصوب می شود و کاربران زیادی را جهت کار توانسته است به خودش جذب کند.

در اصل استریسک را می توان یک هسته اصلی برای مراکز تلفن VOIP شناخت که پلتفرم های مختلفی که جلوتر با آن ها آشنا خواهیم شد برای این هسته ساخته شد.

• FreeSwitch :

این نرم افزار هم مانند استریسک یک هسته رایگان برای مراکز VOIP هست.ویژگی منحصر به فرد این نرم افزار هماهنگی کامل با بیشتر زبان های برنامه نویسی را دارد و می توان قدرتمند ترین هسته مراکز VOIP حساب کرد.

2 هسته اصلی مراکز VOIP برای اجرا نیاز به یک سیستم عام دارند که به صورت پیش فرض بر روی Linux پیاده می شوند اما می توان بر روی سیستم عاملی های دیگر مانند FreeBSD , ... هم پیاده نمائید.

• FreePBX :

یک پلتفرم متن باز می باشد که برای مدیریت راحت تر گرافیکی استریسک طراحی و پیاده شده است. این رابط گرافیکی در سال 2004 طراحی شده است و در سال 2006 به ثبت رسید و در سال 2015 شرکت سنگوما اصلی ترین اسپانسر مالی این شرکت شد .این پلتفرم یکی از محبوب ترین پلتفرم های دنیا جهت کار با استریسک می باشد که بیش از 2 میلیون نسخه فعال در 225 کشور جهان دارد .شرکت سنگوما شروع به ساخت مراکز تلفن سخت افزاری سنگوما کرد که هسته نرم افزاری این سخت افزار از FreePBX با ظرفیت ها مختلف کرده است که پشتیبانی کارشناسان شنگوما را نیز دارد.

• Issabel :

محبوب ترین پلتفرم متن باز و تا حدودی رایگان در ایران هست و یک رابط گرافیکی خوب برای کار با استریسک رو طراحی و پیاده کرده است.ایزابل گرفته شده از Elastisx است که بعد از متوقف شدن توسعه این نرافزار در سال 2016 ، این پلفرم با نام ایزابل توسعه داده شد.ایزابل تحت مجوز GPL می باشد.

معرفی پروتکل های مهم VOIP (SIP-IAX-RTP-H323)

در شبکه های voip پروتکل های مختلفی در حال استفاده می شود که نیازمند آشنایی اولیه با این چهار پروتکل مهم این شبکه آشنایی پیداکنید.

• پروتکل SIP :

SIP مخفف Session Initiation Protocol است.این پروتکل شروع کارش در سال 1996 بوده است که در سال 1999 بازنگری در این پروتکل انجام شده است.در زمان ابتدا SIP استفاده چندانی در شبکه voip نداشت اما پس از گسترش این شبکه و مزایایی که این پروتکل ارائه داد محبوب ترین پروتکل مورد استفاده در voip محسوب می شود. این پروتکل در ارتباط بین مراکز تلفن و ارتباط تلفن رومیزی با مرکز تلفن مورد استفاده قرار میگیرد.

پروتکل SIP از پروت 5060 / TCP-UTP به صورت پیش فرض استفاده می کند و جهت احراز هویت از روش MD5 استفاده می کند. در بحث امنیت این پروتکل بیشتر حمله در این پروتکل DOS است .

این پروتکل جهت تکمیل فرایند ارتباطی از دو پروتکل RTP و SDP به صورت مکمل استفاده می کند.

• پروتکل H323 :

این پروتکل در اوایل ایجاد شبکه voip جهت انتقال صدا مورد استفاده قرار میگرد که امروز کمتر استفاده می شود.محبوب ترین پروتکل مورد استفاده sip و iax در استفاده می شود.این پروتکل مانند پروتکل sip از پروتکل RTP برای تکمیل فرایند انتقال صدا در خود استفاده می کند.

• پروتکل IAX :

IAX مخفف Inter-Asterisk Exchange است.این پروتکل هم یکی از محبوب ترین پروتکل ها هسته استریسک است که سازنده این پروتکل تیم توسعه استریسک است که جهت برطرف کردن چندین نقطه ضعف sip طراحی و مورد استفاده قرار گرفت که در حال توسعه و رقابت با sip می باشد.جدید ترین ورژن IAX2 نیز ارائه شده است. IAX برای انتقال صدا از باینتری 0 و 1 استفاده می کند در حالی که sip از Plain Text استفاده می کند که این کار باعث هماهنگی بیشتر با کدک ها و پهنای باند کمتری استفاده می شود. یکی از مشکلات اصلی این پروتکل در برقرای اولیه ارتباط عمل handshaking را انجام نمی دهد که میتوان حملات DOS روی این پروتکل اجرا شود و سریع از دسترس خارج شود.

• پروتکل RTP :

این پروتکل جهت انتقال صدا می باشد که در لایه 4 پروتکل OSI استفاده می شود. همانطوری که در قسمت بالا گفتیم این پروتکل مکمل دیگر پروتکل ها می باشد و درست پس از برقرای ارتباط شبکه استفاده می شوند. وظیفه این پروتکل جمع آوری اطلاعات که بین مبدا و مقصد می باشد که جهت آنالیز و ... مورد استفاده قرار میگیرد.

RTP سه پارامتر مهم دارد time stamp - squeis number - poulood type که عمل بافر کردن -شماره گذاری پکت ها - نوع rtp استفاده می شود. پروتکل RTP یک پروتکل یک طرفه می باشد .

کدک (Codec) VOIP

یک مسئله اصلی در شبکه همیشه پهنای باند می باشد که این مسئله نیز در voip بسیار مهم بوده است که پهنای باند استفاده شده چه مقدار باشد.

Codec مخفف coder-decoder است. کدک جهت تبدیل انالوگ به دیجیتال و فشرده سازی صدا در بستر شبکه را می باشد.این عمل در لایه 6 مدل OSI انجام می شود.

• کدک G.711 :

یک کدک اصلی در PSTN (آنالوگ) می باشد که عمل فشرده سازی انجام نمی شود. بنابراین نیازمند پردازش زیادی برای انتقال صدا انجام نمی شود و پهنای باند زیادی نیاز می باشد برای این مدل کدک .

• کدک G.726 :

این کدک در استریسک استفاده می شود و عمل فشرده سازی و تبدیل انجام می شود. کیفیت صدای دریافتی در این کدک کیفیت خوب مانند G.711 دارد اما پهنای باند نصب کدک G.711 را اشغال می کند بنا براین نیازمند مقداری پردازش زیادی می باشد.

• کدک G.729 :

این کدک هم در استریسک استفاده می شود و عمل فشرده سازی بیشتری انجام می شود کیفیت صدا پایین تر از مدل G.711 به ما می دهد و پردازش بیشتری نسبت به کدک G.726 بر روی این بسته ها انجام می شود و پهنای باند بسیار کمی استفاده می کند.

• کدک GSM :

کدک محبوب مورد استفاده در استریسک می باشد که عملکرد فوق العاده ای رو در تبدیل و فشرده سازی انجام می دهد.

عملکرد کلی مراکز تلفن

اصول عملکرد مراکز تلفن جهت استفاده در سازمان نیازمند یک حداقل سرویس ها می باشد که به صورت کلی می توان به دو تنظیم اصلی و چند تنظیم دیگر جهت دریافت خدمات بیشتر مراکز تلفن استفاده می شود.

1. تنظیم اولیه : پس از نصب نرم افزار مرکز تلفن تنظیم اولیه مرکز تلفن مانند : تنظیم IP و DHCP ، تنطیم زمان و ... بعد از نصب می باشد.
2. تعریف داخلی ها : پس از راه اندازی اولیه مرکز تلفن باید یکسری داخلی برای مرکز تلفن تنظیم کرد تا واحد ها بتوانند با یکدیگر ارتباط برقرار کنند.

پس از دو تنظیم اولیه ذکر شده به صورت کلی می توان داخلی های سازمانی را راه اندازی کنیم .

یکی از موارد اصول عملکرد دیگر مراکز تلفن تعیین مسیر تماس ها می باشد که به دو دسته می توان تقسیم کرد:

• تماس های وردی : تعیین مسیر برای تماس های ورودی مرکز تلفن می شود و مسیر مورد نظر را برای آن ها مشخص نمایید.
• تماس های خروجی : تعیین مسیر برای تماس های خروجی مرکز تلفن می باشد که مسیر مورد نظر جهت خروج تماس مشخص نمایید.

راه اندازی سرویس های مورد نیاز بیشتر برای مدیریت بهتر مراکز تلفن می باشد.

• ایجاد ارتباط بین مراکز تلفن مختلف بین شعب با استفاده از Trunk
• ایجاد منشی دیجیتال جهت تماس های ورودی
• ضبط مکالمات و .....

تجهیزات مورد نیاز جهت راه اندازی VOIP :

راه اندازی VOIP نیازمند یک سری تجهیزات می باشد که به صورت کلی ما آن را به پنج دسته تقسیم کرده ایم :

• بستر ارتباطی :
  • جهت ارتباط داخلی ها با مرکز تلفن نیازمند یک بستر ارتباطی IP در سازمان هستیم.

• • 1. بستر کابلی: استفاده از کابل شبکه داخلی موجود در سازمان یا کابل کشی جدا شبکه درون سازمان.
    2. بستر بی سیم : استفاده از بستر شبکه بی سیم داخلی موجود در سازمان یا راه اندازی ارتباط بی سیم درون سازمان.
  • استفاده از سوئیچ ها شبکه درون سازمان
    1. استفاده از سوئیچ های فاقد قابلیت POE
    2. استفاده از سوئیچ های دارای قابلیت POE جهت تامین برق تلفن های سخت افزاری
  • استفاده از دیگر تجهیزات شبکه جهت تامین امنیت و استفاده از قابلیت های بیشتر voip سازمان
• سرور IPPBX VOIP :

سرور های VIOP را می توان به دو دسته بندی کلی تقسیم کرد.

• 1. 1. سرور نرم افزاری : راه اندازی سرورPBX به صورت مجازی در سازمان مانند نرم افزار ایزابل و ...
     2. سرور سخت افزاری : استفاده از سرورPBX به صورت سخت افزاری که شرکت های بزرگی مثل پاناسونیک ، سیسکو و ... ارائه می دهند.
• تلفن تحت شبکه :

تلفن های VOIP را نیز می توان به دو دسته بندی کلی تقسیم کرد.

• 1. 1. تلفن های سخت افزاری : تلفن های رومیزی سخت افزاری که توسط شرکت های بزرگی مانند پاناسونیک ، سیسکو و .... ارائه می شوند استفاده کرد.
     2. تلفن های نرم افزاری : تلفن های مجازی که بر روی کامپوتر های نصب می شوند و می توان از ان ها استفاده کرد.
• گیت وی ها :

گیت وی ها از نظر کارایی می توان به دو دسته بندی کلی تقسیم کرد.

1. 1. 1. FXO : این گیت وی برای تبدیل خطوط آنالوگ به دیجتال استفاده می شود و برای استفاده از خطوط شهری انالوگ در ایزابل مورد استفاده قرار میگیرد.
      2. FXS : این گیت وی بر عکس FXO برای تبدیل خطوط دیجیتال دریافتی به آنالوگ مورد استفاده قرار میگیرد.

از این دو دستگاه همزمان نیز برای انتقال یک خط آنالوگ از نقطه A به نقطه B در بستر شبکه استفاده کرد.

• تخصص VOIP :

اخرین و مهمترین نیازمندی راه اندازی VOIP ، داشتن یک نیروی متخصص VOIP می باشد.

شما با گذراندن این دوره آموزشی ویپ ( VoIP ) به لحاظ علمی و کیفی می توانید پروژه های VoIP شرکت های کوچک و بزرگ را انجام میدهید.

همچنین دوره آموزش نتورک پلاس (Network+) ( آموزش صفر تا صد Network+ ) شرکت کامپتیا که در آن تمامی مفاهیم برای یادگیری عمیق و بهتر طبق آخرین سرفصل های بین المللی آموزش شبکه و بر اساس آزمون بین المللی CompTIA Network+ N10-008 طراحی و تدوین شده است. شرکت کرده تا مفاهیم رو راحتر درک کنید.

با سلام در این مطلب قصد داریم تا دوستان عزیز را با تعدادی از اصطلاحات شبکه آشنا کنیم. در خصوص اصطلاحات شبکه و نحوه کارکردن شبکه و تجهیزات آن ، در دوره آموزش نتورک پلاس مهندس نصیری بصورت مفصل صحبت شده است و این مطلب صرفا جنبه مکمل رایگان آموزشی دارد.

- Collision یا برخورد

برخورد اطلاعات بر روی کابل و درنهایت بالا رفتن ترافیک شبکه را collision می گویند.

2-Ethernet یا اترنت

قبل از اینکه بخواهیم با این کلمه آشنا بشیم باید بدونیم که استاندارد CSMACD) 802.3) چیه. Carrier Sense Multiple Access/Collision Detection اولین استاندارد شبکه برای جلوگیری از Collision در شبکه می باشد.با استفاده از این قانون هر سیستم قبل از فرستادن اطلاعات خود کابل را چک میکند و در صورت آزاد نبودن کابل از فرستادن اطلاعات جلوگیری می نماید.به این قانون استاندارد 802.3 میگویند.هرشبکه ای که از استاندارد 802.3 پیروی کند Ethernet می گویند.

3-Baseband یا باند پایه

سیستم های ارتباطی که وسیله انتقال آنها مانند سیم یا کابل نوری است که در یک زمان فقط یک پیام واحد را به شکل دیجیتال حمل میکند. یا به عبارتی عمل sendو receive را نمیتواند همزمان انجام دهد.

4-Broadband یا باند پهن

سیستم های ارتباطی که وسیله انتقال آنها مانند سیم یا کابل نوری است که در یک زمان چند پیام واحد را به شکل دیجیتال حمل میکند. یا به عبارتی عمل send و receive را همزمان انجام میدهد. ارتباطBroadbandدر شبکه WANیافت میشود.

5- (Maximum Transfer Unit(MTU

حجم اطلاعاتی است که میتواند دریک زمان بر روی کابل حرکت کند.که در توپولوژی های(به نحوه چیدمان شبکه توپولوژی میگویند) مختلف متفاوت است.اگرDataارسالی حجم آن بیشتر از MTU باشد باید به قطعات مختلف که به آن Fragment گفته میشود تقسیم شده وسپس ارسال شود.کامپیوتر گیرنده پس از دریافت تمامیFragmentها دوباره آنها راReassembleکرده و به حالت اولیه در می آورد.

تجهیزات شبکه متنوعی در شبکه وجود دارد که ما آنها را به عنوان انواع سخت افزار شبکه هم می شناسیم. انواع سخت افزارهای شبکه یا انواع تجهیزات شبکه ، هر دو کلمه تعریفی از وسایلی است که ما در شبکه های کامپیوتری برای ارتباط و اتصال کامپیوترها با هم استفاده می کنیم .اگر بخواهیم به زبان ساده انواع تجهیزات شبکه را دسته بندی کنیم ، تجهیزات شبکه را به دو دسته بندی تجهیزات شبکه اکتیو (Active) یا فعال و تجهیزات شبکه پسیو (Passive) یا غیرفعال طبقه بندی می کنیم.

در این مقاله قصد داریم به معرفی تک تک تجهیزات و سخت افزارهای اکتیو و پسیو شبکه بپردازیم و بعد از خواندن این مقاله شما براحتی می توانید زیر و بم تجهیزات شبکه را بشناسید و با نگاه کردن به آنها بگویید که اکتیو هستند یا پسیو و کاربرد هر کدام چیست. پیشفرض ما این است که شما با تعریف شبکه و ساختار کلی آن آشنایی دارید.

تفاوت تجهیزات شبکه اکتیو و تجهیزات شبکه پسیو

اگر بخواهیم به ساده ترین شکل ممکن تفاوت بین تجهیزات شبکه پسیو و تجهیزات شبکه اکتیو را بگوییم ، تعریف به این شکل است که اگر تجهیزات شبکه ای که استفاده می کنیم درکی از ماهیت ترافیک شبکه داشته باشند و بر اساس نوع ترافیک ، تشخیص آدرس شبکه و ... کار کنند به آنها تجهیزات شبکه اکتیو گفته می شود و اگر هیچ درکی از مفهوم ترافیک ، آدرس IP و ... نداشته باشند به آنها پسیو گفته می شود. برای مثال کارت شبکه و سویچ جزو تجهیزات اکتیو در شبکه هستند در حالیکه هاب و کابل شبکه جزو تجهیزات پسیو یا غیرفعال به حساب می آیند.

کارت شبکه چیست؟ معرفی Network Interface Card یا NIC

کارت شبکه جزو تجهیزات شبکه فعال یا Active است. ما معرفی تجهیزات شبکه را از اولین قسمتی که کامپیوتر شما وارد دنیای شبکه می شود شروع می کنیم . کارت شبکه وسیله ای است که مثل هر کارت دیگری بر روی کامپیوتر ما نصب می شود و ما از طریق آن چه بصورت وایرلس یا بیسیم و چه با استفاده از کابل و سوکت شبکه ، به وسیله دیگری به نام سویچ ( یا اکسس پوینت شبکه ) متصل می شویم.

کارت های شبکه هم بصورت داخلی ( Internal ) هستند که بر روی مادربورد کامپیوتر شما نصب می شوند و هم بصورت خارجی یا External هستند و به وسیله پورت USB به کامپیوتر شما متصل می شوند. توجه کنید که در بحث شبکه های کامپیوتری کارت شبکه الزاما یک وسیله مجزا نیست و شما بر روی موبایل خود ، تبلت خود ، لپتاپ خود و هر وسیله ای که به شبکه اینترنت متصل می شود ، یک کارت شبکه دارید. نمونه از ای کارت شبکه های مختلف را در ادامه برای شما قرار می دهم :

سویچ شبکه چیست؟ معرفی Network Switch به زبان ساده

سویچ شبکه جزو تجهیزات شبکه فعال یا Active است. سویچ یک متمرکز کننده و ارتباط دهنده بین کامپیوترهاست. کارت های شبکه شما با استفاده از کابل و سوکت به پورت های سویچ متصل می شوند و می توانند با هم ارتباط برقرار کنند. سویچ ها انواع و اقسام متنوعی دارند و این روزها نه تنها در شبکه های شرکتی و سازمانی ، بلکه در خانه های شما نیز سویچ ها را می توانیم ببینیم .

نحوه عملکرد سویچ در گنجایش این مقاله نیست و ما در قالب مقاله ای جداگانه مبحث سویچ چیست و چگونه در شبکه کار می کند را در توسینسو بررسی کرده ایم. اگر در خصوص انواع شبکه های کامپیوتری جستجو کرده باشید و انواع توپولوژی های شبکه را نیز بشناسید ، متوجه می شوید که از سویچ در توپولوژی ستاره ای استفاده می شود.

سویچ ها بر اساس لایه های OSI در لایه های مختلف کار می کنند اما معمولترین نوع سویچ ها ، سویچ لایه دو است که با استفاده از آدرس MAC ارتباطات را برقرار می کند و سویچ لایه سه نیز از طریق آدرس IP اینکار را انجام می دهد.

برای درک بهتر این موضوع می توانید به مقاله تفاوت سویچ لایه دو و سویچ لایه سه در شبکه مراجعه کنید. سویچ ها بسته به اندازه ، امکانات و نیاز افراد می توانند از دو پورت تا صدها پورت داشته باشند. در ادامه تصاویری از سویچ های شبکه در سطوح مختلف را برای شما قرار می دهم .

روتر یا مسیریاب چیست؟ Router چگونه کار می کند؟ Router یکی از دیوایس های مورد استفاده در شبکه می باشد که در لایه ی سوم OSI (لایه Network) کار می کند. Router بین شبکه های مختلف مسیر یابی می کند و دقیقا به همین دلیل باید حداقل دو عدد اینترفیس داشته باشد که Net ID های آنها حداقل یک بیت با هم فرق داشته باشند.برای یادگیری بهتر مفاهیم روتینگ و تجهیزات روتر و ... می توانید به قسمت معرفی تجهیزات شبکه در دوره آموزش نتورک پلاس مراجعه کنید.

شرکت های زیادی هستند که تجهیزات شبکه مانند Router و دیگر دیوایس های مورد استفاده را تولید می کنند به این سبب Router ها نیز برند ها و مدل های مختلفی دارند اما همانطور که همه می دانیم بهترین شرکت تولید کننده تجهیزات شبکه، شرکت Cisco است که نه تنها تجهیزات بلکه صادر کننده علم شبکه به دنیا نیز می باشد.Routing علمی است که Cisco به دنیا معرفی کرد و کاریست که روتر ها برایمان انجام می دهند. به طور کلی Routing به معنی ارسال بسته از مبدا به مقصد بر اساس پرتکل ها ،آدرس لایه سومی (IP) و Routing Table یک روتر می باشد.

نحوه کار کرد یک روتر یا مسیریاب

هنگامی که یک روتر را خریداری و برای اولین بار روشن می کنید به صورت پیش فرض کاری انجام نمی دهد یعنی نیاز است که همه کار ها و دستورات به آن داده شود.پس ابتدا اینترفیس های روتر را روشن کرده و بر اساس تشخیص مهندس شبکه، IP های مورد نظر به اینترفیس ها داده و Routing Protocol مناسب بروی آن router راه اندازی می شود. حال زمانی را در نظر بگیرید که بسته ای به روتر می رسد ، در این حالت ابتدا روتر به Routing Table خود نگاه می کند چنانچه Route و یا مسیری برای آن مقصد مورد نظر داشته باشد ، بسته را route می کند و اگر مسیری در Routing table نداشته باشد ، default gateway را بررسی میکند. در صورتی که set شده باشد ، بسته به آن سمت هدایت می شود در غیر این صورت بسته drop خواهد شد.

• نکته : عملیات Routing تنها توسط روتر انجام نمی شود بلکه switch هایی نیز وجود دارند که این کار را انجام می دهند ودر اصطلاح به آنها MLS که مخفف شده ی عبارت Multi Layer Switch است، گفته می شود. MLS ها قابلیت کار کرد در لایه های دوم و سوم OSI و همچنین دید نسبت به لایه چهارم را دارند.

تفاوت Switch لایه 2 و Switch لایه 3 در چیست؟ سویچ شبکه وسیله ای است که کامپیوترها یا بهتر بگوییم کاربران شبکه را در لایه دوم از مدل OSI که لایه پیوند داده یا Data Link نیز نامده می شود به همدیگر متصل می کند . سویچ ها در واقع جایگرین هوشمندی برای هاب ها در شبکه محسوب می شوند که امکان برقراری ارتباطات با سرعت بالا در شبکه را ایجاد می کنند. در لایه دوم از مدل OSI سویچ با استفاده از ساختار ( MAC ( Media Access Control کار می کنند ، این قابلیت به سویچ کمک میکند که همانن یک پل ( Bridge ) چند پورته ( Multiport ) عمل کند .

در واقع سویچ بصورت Full Duplex کار میکند و بعضا در برخی اوقات به آن Full Duplex Hub هم گقته می شود . سویچ ها این قابلیت را دارند که بصورت خودکار آدرس سخت افزاری یا MAC سیستم هایی را که به پورت هایش متصل شده اند را جمع آوری کنند و متوجه بشوند که چه آدرس در کدامیک از پورت های آن قرار گرفته است . سویچ اینکار را با استفاده از دریافت فریم ها از پورت های خود که توسط کامپیوترهای متصل شده به پورت ها ارسال می شود جمع آوری و ثبت می کند . برای مثال اگر پورت Fa 0//1 سویچ فریمی دریافت کند که مربوط به آدرس aaaa.aaaa.aaaa باشد ، سویچ متوجه می شود که این آدرس از پورت Fa 0//1 سویچ وارد شده است ، در ادامه اگر فریمی به سویچ وارد شود که آدرس مقصد آن aaaa.aaaa.aaaa باشد ، سویچ آن را به پورت Fa 0//1 ارسال خواهد کرد.

سویج لایه دو یا Layer 2 Switch

در داخل سویچ ها ما برای اینکه بتوانیم Broadcast Domain های بیشتری داشته باشیم از VLAN ها استفاده می کنیم و با استفاده از این قابلیت پورت های مختلف سویچ را در Subnet های مختلف قرار می دهیم . سویچ های از قابلیت VLAN برای کنترل کردن Broadcast ها ، Multicast ها و unicast ها در لایه دوم استفاده می کند. ترافیک هایی مثل HTTP ، FTP ، SNMP براحتی می تواند توسط سویچ های لایه دو مدیریت شوند .

زمانی که در مورد امنیت شبکه صحبت می کنیم سویج های لایه دو قابلیتی ساده اما قوی به نام Port Security را به ما ارائه می دهند. در سطح لایه دو ، تکنیک هایی مانند Spanning Tree ضمن اینکه قابلیت Redundancy مسیرها را برای شبکه ما ایجاد می کنند ، باعث جلوگیری از بروز Loop در شبکه نیز می شوند . در طراحی شبکه سویچ های لایه دو معمولا در سطح لایه دسترسی یا Access قرار می گیرند . در مسیریابی بین VLAN ها یا Inter VLAN Routing سویچ های لایه دو نمی توانند کاری انجام بدهند و بایستی فرآیند مسیریابی را یا به یک مسیریاب و یا به یک سویچ لایه سه که بتواند قابلیت های لایه سوم را در اختیار ما قرار دهد بسپاریم .

سویچ لایه سه یا Layer 3 switch

برای چیره شدن بر مشکلاتی مانند ازدیاد Broadcast ها و مدیریت لینک های بیشتر ، شرکت سیسکو سویچ های مدل کاتالیست 3550، 3560 ، 3750 ، 45000 و 6500 را معرفی کرد . این سویج های این قابلیت را دارا هستند که می توانند ارسال بسته ها را با قابلیت های سخت افزاری یک مسیریاب انجام دهند . سویچ های لایه سوم علاوه بر اینکه قابلیت های سویچ های لایه دوم را نیز دارا هستند در همان دستگاه سخت افزاری قابلیت های مسیریابی را نیز تعبیه کرده اند ، با اینکار هزینه های یک سازمان بسیار پایین می آید زیرا نیازی به خرید مسیریاب های اضافی برای استفاده از قابلیت های VLAN نخواهند داشت .

پروتکل های مسیریابی مانند EIGRP و در برخی اوقات OSPF می توانند با استفاده از تعریف شدن یکی از پورت های سویچ به عنوان پورت مسیریابی مورد استفاده قرار بگیرند . برای اینکار ابتدا بایستی قابلیت های فعالیت پورت مورد نظر را با استفاده از دستور no switchport غیرفعال کنیم . سویچ های لایه سوم در طراحی های شبکه ای معمولا در سطح توزیع ( Distribute ) و یا هسته ( Core ) مورد استفاده قرار می گیرند . در برخی اوقات به این نوع سویچ های Router Switch نیز گفته می شود.

وجود ضعف در بسیاری از قابلیت های پروتکل BGP و بسیاری دیگر از امکانات اساسی دیگر که در مسیریاب ها وجود دارند باعث می شود که هنوز این سویچ ها نتوانند کارایی مانند کارایی های یک مسیریاب کامل را داشته باشند . بدون شک اگر چنین قابلیت هایی در این نوع سویچ ها تعبیه شود وجود یک مسیریاب سخت افزاری بصورت جداگانه تبدیل به یک داستان قدیمی برای کودکان ما خواهد شود . وقتی در خصوص هزینه های و مقایسه آنها صحبت می کنیم مطمئن باشد که کم هزینه ترین دستگاه در این مورد سویچ های لایه دو هستند ، اما ما بایستی در طراحی شبکه خود هر دو نوع سویچ را ، هم لایه دوم و هم لایه سوم را در نظر داشته باشیم .

اگر شرکتی یا سازمانی در آینده قصد توسعه و بزرگتر شدن دارد قطعا بایستی در طراحی های خود سویچ های لایه سوم را ببینیم . علاوه بر این قابلیت های سویچ های لایه سوم ضمن اینکه قدرت پشتیبانی از حجم زیادی از ترافیک را دارند ، نسبت به سویچ های لایه دوم هوشمند تر نیز هستند و همین موضوع باعث می شود که در بیشتر سازمان ها و شرکت های بسیار بزرگ از این نوع سویچ های استفاده شود ، حال آنکه شرکت های کوچک معمولا از سویچ های لایه دوم استفاده می کنند .تمام مباحث شبکه و مفاهیم بسیار حرفه ایی و دقیق را در دوره آموزش شبکه بهتر یادبگیرید.

نقشه راه آموزش شبکه های کامپیوتری ممکن است پیچیده باشد . انتخاب مسیر شغلی صحیح مخصوصا در ایران که منابع آموزشی و منابع معتبر به ندرت یافت می شود یکی از دغدغه های اصلی جوانان و داوطلبان تغییر مسیر شغلی در سنین بالا می باشد. یکی از بهترین مسیر های شغلی در بازار کار ایران با توجه به سطح نیاز سازمان ها، مهندس، ادمین و یا مدیر شبکه می باشد. لذا قصد داریم در این مقاله به مسیر های مختلف در این حوزه و همچنین راه های صحیح پیشرفت اصولی در حوزه شبکه های کامپیوتری را بررسی کنیم.

مهندس شبکه چه کسی است؟ مدیر شبکه چیست؟

مهندس شبکه یک متخصص فناوری است که مهارت های لازم را برای برنامه ریزی، پیاده سازی و نظارت بر شبکه های کامپیوتری که از خدمات صوتی، داده، ویدئو و شبکه های بی سیم داخلی پشتیبانی می کنند، دارد. اگرچه عناوین شغلی مهندس شبکه و مدیر شبکه گاهی اوقات به عنوان مترادف استفاده می شود، یک مهندس شبکه معمولاً مسئولیت های اجرایی بیشتری نسبت به یک مدیر شبکه دارد.

سمت مهندسی بیشتر به برنامه ریزی، طراحی و مشخصات فنی می پردازد. بخش مدیریت بیشتر با تلاش های تعمیر و نگهداری، مدیریت و عیب یابی روزمره سر و کار دارد.عناوین شغلی ممکن است بر اساس تحصیلات یا درآمد نیز متمایز شوند. به طور معمول، یک مهندس شبکه تحصیلات بیشتری دارد و درآمد بیشتری نسبت به یک مدیر (ادمین) شبکه دارد.

مهندس شبکه چه کاری انجام می دهد؟

مهندسان شبکه پیکربندی های شبکه را طراحی و پیاده سازی می کنند، مشکلات شبکه را عیب یابی می کنند، نظارت بر شبکه را انجام می دهند و سیستم های امنیتی مانند فایروال ها را پیکربندی می کنند. آنها اغلب به یک CIO یا افسر ارشد امنیت اطلاعات و سایر رهبران خط کسب و کار گزارش می دهند تا در مورد اهداف کلی کسب و کار، سیاست ها و به روز رسانی وضعیت شبکه تصمیم بگیرند. در بسیاری از شرایط، مهندسان شبکه از نزدیک با مدیران پروژه و سایر مهندسان کار می کنند، ظرفیت را مدیریت می کنند و پشتیبانی از راه دور یا در محل را انجام می دهند.

مهندسان شبکه که به عنوان مدیران شبکه نیز شناخته می شوند، به عنوان بخشی از بخش فناوری اطلاعات یک شرکت کار می کنند. آنها مسئول اطمینان از عملکرد کارآمد سیستم های کامپیوتری و سخت افزار شبکه شرکتشان هستند. آن‌ها این کار را با نصب سخت‌افزار جدید، اجرای عیب‌یابی و تکمیل به‌روزرسانی‌های معمول نرم‌افزار به محض در دسترس بودن انجام می‌دهند. همچنین انتظار می رود که آنها اقدامات پیشگیرانه را برای محافظت در برابر بدافزارها و سایر تهدیدات احتمالی برای امنیت شبکه انجام دهند.

بیشتر بخوانید: بهترین دوره آموزش نتورک پلاس (Network+) دنیا 0 تا 100 به زبان طنز

مهندس شبکه چقدر حقوق می گیرد؟

طبق آمار رسمی از شرکت IranSalary دریافتی حقوق یک مهندس شبکه در عناوین شغلی مختلف در حوزه شبکه های کامپیوتری طبق جدول زیر به طور میانگین 12.5 میلیون تومان می باشد و در شرکت های ایرانی تا 20 میلیون تومان درآمد یک کارشناس شبکه کامپیوتری می باشد. مشخص است که با بالاتر رفتن سابقه کار و در عناوین شغلی مانند مدیر فنی این میزان درآمد می تواند به بالای 50 میلیون تومان در ماه برسد.

اگر قصد مهاجرت و کار در خارج از ایران را دارید، درآمد یک مدیر شبکه به طور میانگین در کشور آمریکا 73,566$ می باشد. در کمترین حالت ممکن 53,735$ و در بالاترین حالت 172,881$ می تواند دریافتی یک مهندس شبکه در طول سال باشد.

توانایی های مورد نیاز یک مهندس شبکه چیست؟

یک نامزد شغلی ممکن است برای به دست آوردن شغل مهندسی شبکه فقط به مدرک کاردانی نیاز داشته باشد، اما اکثر موقعیت ها نیاز به مدرک کارشناسی در علوم کامپیوتر یا چندین سال تجربه اضافی دارند. بسیاری از مهندسان شبکه نیز از رشته هایی مانند مهندسی برق، فیزیک یا ریاضیات هستند.

مهندسان باید بتوانند شبکه های پیچیده را درک کنند و مشکلات آن را مشخص کنند و راه هایی برای بهبود آنها پیشنهاد کنند. آنها همچنین باید بتوانند به طور مشترک در یک تیم کار کنند و همچنین مدیریت سایر مهندسان و کارکنان پشتیبانی برای راه اندازی شبکه را بر عهده بگیرند. آنها باید بتوانند به اندازه کافی انعطاف پذیر باشند تا هم با مهندسان و هم با همکاران خط کسب و کار که ممکن است درک درستی از شبکه نداشته باشند کار کنند. مهندسان شبکه علاوه بر مهارت های فنی، به مهارت های تحلیلی، رهبری، سازمانی و ارتباطی نیز نیاز دارند. توجه به جزئیات و توانایی حل مسئله نیز مهم است.

سرفصل های نتورک پلاس CompTIA Network Plus شامل چه چیزهایی است؟ یکی از سوالاتی که دانشجویان دوره آموزش نتورک پلاس (Network+) بسیار از من می پرسند این هست که آیا یادگیری همه سرفصل های دوره نتورک پلاس برای ورود به دنیای شبکه و فناوری اطلاعات الزامی است؟ در ابتدا باید بدانید که شما قرار است تا چه مرحله ای از آموزش شبکه و فناوری اطلاعات وارد شوید .

باید بدانید که قرار است در چه گرایشی از شبکه و فناوری اطلاعات پیشرفت و ادامه فعالیت داشته باشید و در نهایت علاقه شما بیشتر به چه مباحثی از شبکه است که بر اساس آن سرفصل های نتورک پلاس را نیز یاد بگیرید. اجازه بدهید قبل از اینکه بصورت کامل و قطعی در این خصوص نظر بدهیم در خصوص سرفصل های اصلی نتورک پلاس کامپتیا صحبت کنیم .

معرفی سرفصل های دوره آموزشی نتورک پلاس

دوره آموزشی نتورک پلاس که قبلا در خصوص آن بصورت مفصل توضیح دادیم ، قبلا با عنوان دوره آموزش مبانی شبکه های کامپیوتری معرفی میشد اما این روزها به نوعی اولین دوره آموزشی برای ورود به هر دوره دیگری در حوزه فناوری اطلاعات شناخته می شود. دوره آموزشی نتورک پلاس در نسخه جدید خودش دارای پنح فصل بندی یا در اصطلاح سرفصل آموزشی کلی شده است که هر کدام از آنها به سرفصل های کوچکتری برای خود تقسیم می شوند. سرفصل های کلی نتورک پلاس به شکل زیر هستند :

1.پایه و اساس شبکه یا Network Fundamentals

در این فصل شما با مبانی و مفاهیم اولیه شبکه از جمله سرویس های شبکه ، اتصالات و ارتباطات فیزیکی شبکه ، توپولوژی ها یا همبندی های شبکه ، معماری ها و طراحی های شبکه و کمی در مورد مباحث پردازش ابری بصورت کلی آشنا خواهید شد.

2.پیاده سازی های شبکه یا Network Implementations

در این فصل شما با تکنولوژی ها و مفاهیم مربوط به مسیریابی شبکه ، تجهیزات شبکه ، راهکارهایی مثل اترنت ( Ethernet ) و شبکه های بیسیم یا وایرلس آشنا خواهید شد.

3.عملیات های شبکه یا Network Operations

در این فصل شما با مفاهیمی مثل مانیتورینگ یا نظارت بر شبکه ، بهینه سازی های شبکه و البته مفاهیم مدیریتی تر و سطح بالاتری مثل طرح تداوم کسب و کار آشنا خواهید شد.

4.امنیت شبکه یا Network Security

در این فصل شما با مفاهیم اولیه امنیت اطلاعات و امنیت شبکه آشنا می شوید ، حملات شبکه را و انواع حملات هکری را بصورت خلاصه و مفید یاد میگیرید و در نهایت نحوه امن کردن یا Hardening و مقابله با تهدیدات شبکه را نیز تا حد اولیه آموزش خواهید دید.

5.رفع اشکال شبکه یا Network Troubleshooting

در قسمت رفع اشکال شبکه از سرفصل های نتورک پلاس شما با رفع اشکالات معمولی از جمله مشکلات مربوط به کابل های شبکه ، ارتباطات و مشکلات نرم افزاری که باعث اختلال در ارتباطات می شوند آشنا خواهید شد.

ریز شدن در سرفصل های نتورک پلاس (Network Plus)

سرفصل های بین المللی دوره نتورک پلاس بصورت کلی و کمی نامفهوم به نظر می رسند. بهتر هست برای اینکه درک بهتری از جزئیات آموزشی دوره نتورک پلاس Network+ داشته باشیم ، این سرفصل ها رو به ترتیب ریز و جزئی تر کنیم تا بدونید قرار هست چه چیزهایی در این دوره نتورک پلاس آموزش داده بشه ، پس در ادامه با ما باشید.

جزئیات سرفصل 1 دوره نتورک پلاس : پایه و اساس شبکه

در این فصل شما با نحوه کار کردن شبکه و اصلا اینکه چگونه اطلاعات در شبکه جابجا می شوند ، آشنا می شوید. با لایه های شبکه و چیزی به نام مدل OSI آشنا می شوید و مفاهیمی مثل کپسوله کردن اطلاعات یا Encapsulation را یاد میگرید.

در ادامه شما با ویژگی های یک شبکه استاندارد آشنا می شوید ، اینکه کامپیوترها چگونه به هم متصل می شوند تا تشکیل یک شبکه را بدهند را متوجه خواهید شد. به این بسته شدن های متنوع در اصطلاح توپولوژی ها یا همبندی ها گفته می شود.

در ادامه با انواع کابل شبکه و کاربرد هر کدام از آنها آشنا می شوید. با مفاهیم آدرس دهی آیپی و مقدماتی از سابنتینگ آشنا می شوید. پورت های فیزیکی و مجازی ، پروتکل ها ، نرم افزارها و ... را می شناسید. سرویس های شبکه را می شناسید و هدف کلی از ارائه هر سرویس در شبکه را درک خواهید کرد و در نهایت با کلیات ساختار اتاق سرورها و مراکز داده آشنا می شوید و این فصل شما کامل می شود.